K O L Ę D O W A N I E
Szopka z lalkami
(kukiełkami)
Osoby (lalki) występujące
w szopce:
Osoba 1 - Anioł
Osoba 2 - Król Herod
Osoba 3 - Żyd
Osoba 4 - Śmierć
Osoba 5 - Królowa
Osoba 6 - Diabeł
Osoba 7 - Krakowiak
Osoba 8 - Krakowianka
Osoba 9 - Niemiec
Osoba 10 - Dziadek
Osoba 11 - Babcia
Podchodząc pod dom
gospodarza jeden z kolędników głośno mówi:
- Przystępujemy do Pana
gospodarza po kolędzie (pozostali kolędnicy śpiewają)
Z dawien dawna zwyczaj
wszędzie nawiedzają po kolędzie sąsiad sąsiada miłego podczas boga zrodzonego,
zrodzonego. U was pani gospodyni rozkwitnął się kwiat lilii i najświętsza Maria
Panna i patronka święta Anna, św. Anna.
Po tej zapowiedzi
kolędnicy śpiewają jakakolwiek kolędę po jej zakończeniu jeden z kolędników
zapytuje ?
- Wpuście nas do domu
swego, a pokażemy Wam coś pięknego.
Jeżeli gospodarze nie
decydują się na wejście kolędników do domu, to kolędnicy na odchodne śpiewają:
- Za kolędę dziękujemy,
zdrowia szczęścia Wam życzymy na ten Nowy Rok
Natomiast w przypadku
decyzji o wejściu kolędników do domu, proszą o dwa krzesła lub taborety, na
których ustawiają szopkę. Za szopką
jest lalkarz (animator), który
kieruje ruchami lalek i użycza im głosu.
Anioł:
Pojawia się w szopce i
przesuwając się po niej śpiewa:
- Gdy się Chrystus rodzi i
ma świat przychodzi ………………….wychodzi z szopki
Król Herod:
Pojawia się w szopce
przesuwając się w kierunku środka mówi:
- Oto ja król Herod,
władca świata, pod moimi nogami wszystkie narody świata.
Żyd:
Wchodzi do szopki
odwrotnie i mówi:
- Hi – hi – hi, jak się
król Herod narodził, to do Żyda po prośbie co godzinę chodził.
Herod:
- Precz Żydzie, precz
Żydzie.
Żyd:
- Aj waj!! Aj waj!! (Wychodzi z szopki)
Herod:
- Nic nie widzę nic nie
słyszę tylko mi się koło głowy dzwon kołysze gwiazdy migają niebo goreje
a pocusz ta koścista w
moje progi wstąpiła (czasie tej wypowiedzi pojawia się śmierć w szopce)
Śmierć:
- A po to Królu Herodzie
bym Cię do piekła strąciła.
Herod:
- Ach daruj pani me złości
dam Ci swój płaszcz purpurowy okryj swe kości.
Śmierć:
- Jam w płaszczu
purpurowym nie chodziła i chodzić nie będę, alem królom głowy ścinała i ścinać
będę. Przyszedł rozkaz Boski by ściąć łeb królewski - śmierć ścina kosą głowę Herodowi i wychodzi
z szopki.
Królowa:
- W szopce pojawia się
Królowa z płaczem i wychodzi .
Diabeł:
Wypychając widłami króla z
szopki mówi:
- Za Twe zdrady za Twe
zbytki chodź dopiekła boś Ty brzydki .
Żyd:
W szopce pojawia się Żyd,
który śpiewa:
- Teraz będzie Judka
tońcył, Judka tońcył, bo już diobeł
króla skończył, króla skońcył. Teraz będzie Żyd tańcowoł, Żyd tańcowoł, bo już
diabeł króla schował, króla schowoł i zatańcy
hebrajskiego, hebrajskiego krakowiaka żydowskiego.
Krakowiak i Krakowianka:
Wchodzą do szopki tańcząc
i Krakowiak śpiewa:
- Krakowiaczek jeden miał
koników siedem, pojechał na wojenkę ostał mu się jeden. Siedem lat wojował
szabli nie wyjmował. Szabla zardzewiała wojny nie widziała.
Krakowianka:
Śpiewa:
- Krakowianka jedna miała
nóżki z drewna, a buty z wosku. Wszystko
po krakowsku.
Niemiec z niedźwiedziem:
Wchodząc do szopki miś się
opiera wydając odgłosy fu fu.
Niemiec mówi:
- choć tu, choć tu misiu
pokłoń się Jezuskowi.
Dziadek (dziad) :
Wchodzi i śpiewa:
- Idzie dziadek miedzą,
psy mu torbę jedzą. Ułamał chabinkę, ogania torbinkę. Dajcie dziadziusiowi o co
on was prosi, bo nie na darmo tę torbinkę nosi - nadstawia worek w kierunku
gospodarza oczekując na jakiś drobny datek pozostaje w szopce.
Babcia (dziadówka):
Wchodzi i woła:
- Dziadku, dziadku dużo
tam mocie w tym worku?
Dziadek:
- Eee mało, mało. Ludzie
nie chcą dawać dziadowi.
Dziadek z Babcią tańcząc
śpiewają:
- napił się dziadek
słodkiego winka gonił babunie koło kominka, babunie rada rączkami klaszcze, gońże
mnie dziaduniu, gońże mnie jeszcze (wychodzą z szopki)
Na zakończenie Kolędnicy
śpiewają kolędę kończąc ją słowami: „za kolędę dziękujemy, zdrowia szczęścia
wam życzymy na ten Nowy Rok”.
Udostępnili Kazimierz
Strojek, animator lalek w latach 57-61 oraz Jan Kuciel
Kolędnicy chodzili również
z Gwiazdą, Rajem i Kozą.